Jednym z aspektów kierowania rozwojem dziecka jest wychowanie do kultury. Jest to proces przygotowania dzieci do odbioru dzieł sztuki. Zarówno plastycznych, jak też muzycznych i literackich. Odbywa się to poprzez stopniowe wdrażanie dzieci do zapoznawania się z obrazkami, melodiami i piosenkami oraz książkami dostosowanymi do ich wieku rozwojowego. Dla najmłodszych najbardziej odpowiednie są bajki, które rozwijają zasób słownictwa i wyobraźnię.
Jaka jest rola bajki w rozwoju dziecka?
Istotą rozwoju intelektualnego dzieci jest zdobywanie wiedzy na temat zjawisk zachodzących w otaczającym świecie. Zwłaszcza społecznych, które dotyczą relacji międzyludzkich, norm i wartości. Maluchy mają jeszcze ograniczone możliwości obserwowania i nawiązywania relacji interpersonalnych. Mogą dowiadywać się o tym z mądrych bajek, wskazujących pozytywne wzorce.
Czytanie dzieciom bajek ma wpływ na kształtowanie procesów poznawczych i rozwój emocjonalny. Przez to następuje szybciej:
- rozszerzanie zasobu słownictwa,
- poznawanie warstwy semantycznej i artykulacyjnej poszczególnych wyrazów,
- kształcenie myślenia przyczynowo – skutkowego,
- rozumienie pojęć czym jest dobro i zło,
- rozwijanie wyobraźni,
- stymulowanie kreatywności w myśleniu i działaniu,
- rozumienie i nazywanie emocji.
Wszystkie te procesy przyczyniają się do harmonijnego rozwoju w sferze umysłowej, emocjonalnej i społecznej.
Czym charakteryzują się bajki dla najmłodszych dzieci?
Tego typu utwory przeznaczone dla maluchów powinny być dostosowane do ich wieku i możliwości percepcyjnych. Kryteria te spełniają bajki które:
- są krótkie,
- zawierają interesujące treści,
- napisane są językiem odpowiednim dla małych dzieci,
- podają zrozumiały przekaz,
- nie zawierają treści wzbudzających negatywne emocje,
- działają relaksująco i uspokajająco (zwłaszcza bajki na dobranoc).
Idealna bajka dla malucha to taka, w której warstwa słowna wzbogacona jest o elementy muzyczne. Takie bajki dla dzieci audiobook w zasobach Audioteki znajdują się w ogromnym wyborze. Jest tam mnóstwo utworów o zróżnicowanej tematyce. Fragmenty muzyczne towarzyszą wydarzeniom lub je ilustrują. Dużym atutem bajek z audiobooka jest mistrzowska interpretacja treści w wykonaniu znakomitych aktorów.
Bohaterami bajek dla najmłodszych dzieci są najczęściej ich rówieśnicy, zwierzęta lub ożywione przedmioty. Przeżywają one różne przygody, Dziecko może poznać wiele nowych pojęć i nauczyć się zachowania w rozmaitych sytuacjach. Szczególną kategorią są opowiastki oparte na motywach baśniowych. Występują w nich postaci nieistniejące w realnym świecie. Uruchamiają one wyobraźnię dziecka poprzez impuls do wizualizacji. Warto zaproponować przedszkolakom odzwierciedlanie ich wyobrażeń na rysunkach. Zachęca to do kreatywnej twórczości, a przy okazji kształci zdolności manualne i plastyczne.
Bajki dla starszych dzieci – czy są potrzebne?
Dzieci w wieku szkolnym również chętnie poruszają się w świecie baśni. Dla nich najbardziej fascynująca jest możliwość towarzyszenia bohaterom w wydarzeniach co do zasady nierealnych lub magicznych. Zwłaszcza, gdy słuchają audiobooka w formie słuchowiska z efektami dźwiękowymi i muzyką. Takie zanurzenie się w baśniowej rzeczywistości powoduje chwilowe oderwanie się od codziennych, czasem trudnych spraw. Często na przykładzie fikcyjnych bohaterów dziecko uczy się rozwiązywania własnych problemów i radzenia sobie z trudnościami. Bajki dla starszych dzieci uczą też:
- rozumienia sytuacji społecznych,
- tolerancji,
- empatii,
- właściwych postaw wobec innych.
Charakterystyczną cechą bajki jest zawarty w niej morał. Nie zawsze jest on podany wprost. Ale starsze dzieci z łatwością odczytują przesłanie wynikające z treści. Zatem bajki dla starszych dzieci stymulują zarówno rozwój intelektualny, jak też społeczny i moralny.
Dzieci, które początkowo słuchają bajek na audiobookach, później chętnie sięgają po drukowane formy literatury pięknej. Jest to przyczynek do rozwijania czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży, a co za tym idzie do ich czynnego udziału w życiu kulturalnym.
